Άγιος Νεκτάριος – Αίγινα – Πέρασμα από Σύρο
Ο Άγιος Νεκτάριος είχε έρθει στην Σύρο το 1901 και είχε μείνει στην Αγία Παρασκευή, στην περιοχή της Αληθινής. Εκείνη την εποχή η Αγία Παρασκευή ήταν μοναστήρι.
Η παλιά μικρή εκκλησιά με συνεχείς ανακαινίσεις και την φροντίδα κάποιων πιστών Συριανών είχε καταφέρει να διασωθεί κατά κάποιο τρόπο από την πλήρη κατεδάφιση της μέχρι τα μισά του 19ου αιώνα, οπότε περιήλθε στην κατοχή του Ψαριανού Γεώργιου Πιπίνι ή Πιπίνου, απόγονου του γνωστού συμπολεμιστή και συνεργάτη του Κανάρη, ο οποίος είχε επισκεφτεί πολλές φορές την Σύρο.
Σημαντικό θεωρείται το γεγονός ότι την περίοδο αυτή ηγούμενος στην Μονή φαίνεται να είναι ο Γέροντας Διονύσιος, από τους τελευταίους Διδάσκαλους του Γένους μας και θείος των Παπαδιαμάντη και Μωραϊτίδη, ενώ ο Γεώργιος Πιπίνος βοηθά στην ανοικοδόμηση της μονής και έκτοτε η μονή δείχνει να έχει μια λαμπρή ανάκαμψη με αρκετούς μοναχούς και με μορφή κοινοβιακού μοναστηρίου.
Η μονή της Άγιας Παρασκευής εκείνη ακριβώς την εποχή είναι γνωστή στην Ελλάδα και ο Άγιος Νεκτάριος οπωσδήποτε φαίνεται να το γνωρίζει αυτό, όπως γνώριζε και τον Γέροντα Διονύσιο, ο οποίος με την άμεμπτη συμπεριφορά του είχε καταφέρει να προσελκύσει τους Συριανούς στο Μοναστήρι του.
Αυτήν τη χρονική περίοδο ο Άγιος Νεκτάριος επισκέπτεται την Σύρο και φιλοξενείται στην Αγία Παρασκευή. Γνωρίζουμε ότι ο Άγιος Νεκτάριος εκείνη την εποχή είχε στο μυαλό του την δημιουργία ενός μοναστηριού. Είναι σίγουρο ότι έψαχνε αφ' ενός ένα καλό μέρος κατάλληλο για να το ιδρύσει και από την άλλη ίσως ένα «έτοιμο» ήδη ησυχαστήριο όπως αυτό της Άγιας Παρασκευής, να ήταν πλέον κατάλληλο για τα σχέδια του.
Ένα άλλο πολύ σημαντικό στοιχείο που προκύπτει από την έρευνα είναι ότι ο Άγιος Νεκτάριος είχε πολλούς φίλους Συριανούς άλλα και μη Συριανούς. που όμως ευρίσκοντο στην Σύρο εκείνη την εποχή, υπηρετώντας ως κληρικοί στο νησί. Αξιοπρόσεκτο στοιχείο, επίσης, είναι ότι ήταν πιθανώς προσκεκλημένος του Αρχιεπισκόπου της Σύρου Μεθοδίου για να λαμπρύνει με την υψηλή παρουσία του τον εορτασμό της Άγιας Παρασκευής.
Ο Μεθόδιος εθεωρείτο κορυφαίος Ιεράρχης της Σύρου και πολύ αγαπητός σε όλους του κατοίκους. Το κοινό που είχαν με τον Άγιο Νεκτάριο εκτός από φίλοι ήταν ότι και εκείνος είχε υπάρξει Διευθυντής Ιερατικής Σχολής και ήταν υποψήφιος Μητροπολίτης Αθηνών.
Ένας άλλος Συριανός που φαίνεται να ήταν φίλος του Αγίου Νεκταρίου ήταν ο ονομαστός ιεροκήρυκας Αρχιμανδρίτης Χριστόφορος Δεσύπρης, που διατέλεσε και μαθητής του Αγίου Νεκταρίου στην Ριζάρειο Σχολή όταν ο Άγιος ήταν διευθυντής.
Άλλοι φίλοι και μαθητές Συριανοί επίσης του Αγίου ήταν οι Συριανοί Θεόδωρος Κοντέρης (από το 1897) και ο Ιωάννης Μαυρίκος (από το 1899), ο Φωκίων Βασιλείου ο Ν. Ανδρουλιδάκης, ο Δ. Κορωναίος, ο Στ. Μπαρμπέτας και ο Ν. Νικολάου.
Στην Σύρο επίσης διέμενε με την οικογένεια του κατά τους καλοκαιρινούς μήνες ο πολύ στενός φίλος του Αγίου δικηγόρος Νικόλας Άμπετ ο οποίος ήταν παντρεμένος με την Συριανή Αυγούστα Μακρυγιάννη που η οικογένεια της έμενε μόνιμα στην Σύρο. Αξιοσημείωτο είναι ακόμη ότι στα βιβλία του Αγίου Νεκταρίου, στην στήλη των συνδρομητών, αναφέρονται πολλά Συριανά ονόματα, κυρίως ιερέων και επιφανών Συριανών.
Φαίνεται, λοιπόν, απόλυτα φυσιολογικό να επισκεφτεί την Σύρο είτε σαν προσκεκλημένος είτε και έχοντας στο μυαλό του την ίδρυση του μοναστηριού που ονειρευόταν.
Αναζητεί τόπο για την δημιουργία ησυχαστήριου.
Η μοναχή Μακαρία (Τζουρντού), μαθήτρια του, μαρτυρεί ότι συζητούσε φανερά ότι προτιμούσε ένα Κυκλαδίτικο Μοναστήρι. Και το έψαχνε.
Η Σύρος ήταν η ελπίδα του να βρει αυτήν την πολυπόθητη γωνία για την ενσάρκωση του μοναχικού του πόθου, ξέροντας μάλιστα ότι στην Σύρο είχε δημιουργήσει ο γέροντας Διονύσιος το «πάγκαλλον μοναστήριον» της Άγιας Παρασκευής, που σχεδόν ήταν έτοιμο να ξεκινήσει ως μοναστήρι πάνω στα σχέδια του Αγίου Νεκταρίου.
Δυστυχώς, για άγνωστους λόγους, δεν τα κατάφερε.
Σε αντίθετη περίπτωση, η Σύρος θα ήταν ανάμεσα στα σημαντικότερα προσκυνήματα της Χριστιανοσύνης, ανάλογο της Τήνου, της Πάτμου και φυσικά της Αίγινας όπου τελικά ο Άγιος Νεκτάριος ίδρυσε το μοναστήρι του και είναι παγκοσμίως ένα από τα πιο σημαντικά σε επισκεψιμότητα μέρη της Χριστιανοσύνης με εκατομμύρια επισκέπτες από όλο τον κόσμο.
163